Zgodnie z prawem budowlanym, żeby rozpocząć budowę, trzeba otrzymać odpowiednie zezwolenie, a gdy już uda się to zrealizować, należy zgłosić ów fakt do właściwych organów. Niedostosowanie się do tych zasad określa się mianem samowoli budowlanej. Może ona dotyczyć również rozbiórki lub modernizacji konkretnego obiektu, a także wykonania tych wszystkich prac pomimo sprzeciwu ze strony odpowiednich placówek. Oczywiście wśród obiektów są też i takie, które nie wymagają ani przyzwolenia, ani informowania, niemniej jednak zawsze lepiej upewnić się, czy dany przypadek nie nosi znamion wykroczenia.
Kiedy można mówić o samowoli budowlanej?
Każdy budynek, który powstał samowolnie, tzn. bez zgłoszenia tego faktu do właściwych jednostek, może zostać uznany sa samowolę budowlaną. Wówczas inspektor nadzoru budowlanego ocenia, czy powstały obiekt narusza wymogi ustalone w prawie oraz czy jest niezgodny z wszelkimi orzeczeniami. Zdecydowanie lepiej jest poczekać na otrzymanie potrzebnych pozwoleń, co jednak może potrwać do trzech miesięcy — a zanim w ogóle będzie mogła być o tym mowa, należy dostarczyć pełną dokumentację, zawierającą przede wszystkim plany zagospodarowania przestrzeni.
Samowola budowlana — kary
Jeśli wykryta zostanie samowola budowlana, odpowiedni organ nakazuje rozbiórkę powstałego budynku lub jego części. Dawniej groziło za to również do 2 lat ograniczenia lub pozbawienia wolności, lecz obecnie można się spodziewać głównie grzywien. Są one jednak niezwykle wysokie, gdyż sięgają od 50 tysięcy do nawet miliona złotych! Dlatego znacznie bardziej opłacalne jest legalne wykonanie roboty budowlanej. Możesz także starać się o umorzenie sprawy, powołując się na niewiedzę, że do danej pracy potrzebne są jakiekolwiek zgody. Wówczas masz szansę na wygraną ze względu na niską szkodliwość społeczną czynu, pod warunkiem, że dostarczysz niezbite dowody na swoją niewinność.
Samowola budowlana — przedawnienie
W przypadku przestępstw można mówić o ich przedawnieniach. Do niedawna podobnie było z samowolą budowlaną. Obecnie jednak, od czasu nowelizacji ustawy w 2021 roku, tego typu wykroczenie budowlane nie ulega już przedawnieniu. Wyjątek stanowią te obiekty, u których do 2021 roku minął pięcioletni okres przedawnienia, lecz tylko wtedy, jeśli nie zostało rozpoczęte postępowanie w sprawie. Dużą rolę odgrywa tutaj także procedura legalizacji, którą powinny przejść wszelkie budowle z przedawnioną samowolą budowlaną.
Samowola budowlana — legalizacja
Jeżeli Ty lub inwestor rozpoczęliście bezprawnie roboty budowlane, możecie wnioskować o ich legalizację. W takiej sytuacji pierwszym krokiem powinno być wstrzymanie prac na budowie (jeśli one akurat trwają) aż do przeprowadzenia wszelkich niezbędnych formalności. Dopiero wtedy jest czas na złożenie wniosku do nadzoru budowlanego.
Warto pamiętać, że w przypadku nowszych budynków (wybudowanych w 1995 roku i później) konieczne jest uiszczenie opłaty legalizacyjnej w ciągu 30 dni od otrzymania decyzji. Jej wysokość oscyluje w granicach 2500 do 5000 zł, choć w ekstremalnych przypadkach może sięgnąć aż do 900 tys zł. Jeżeli jednak budowle pochodzą sprzed 1995 roku, legalizacja jest darmowa, jednak wówczas trzeba przeprowadzić ekspertyzę stanu technicznego. Ma ona na celu sprawdzenie, czy dany obiekt nie stanowi zagrożenia dla zdrowia lub życia jego mieszkańców. Istotne jest również przekazanie odpowiednich dokumentów związanych z budową oraz potwierdzenie, że wszystko jest zgodne z miejscowym planem, wymaganiami i kwalifikacjami.
Jak zgłosić podejrzenie samowoli?
Gdy masz zastrzeżenia co do tego, czy konkretny budynek powstał (tudzież powstaje) całkowicie zgodnie z przepisami prawa lub wprost podejrzewasz inwestora o samowolę budowlaną, powinieneś zgłosić to do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego za pośrednictwem specjalnego pisma, którego wzór bez problemu znajdziesz w Internecie. Zadbaj przy tym o to, by Twoje zgłoszenie było jak najbardziej profesjonalne i uzasadnione, gdyż większość wezwań okazuje się bezpodstawna i pochodząca od sąsiadów. Jeżeli dysponujesz dowodami, wówczas mile widziane będzie ich przedstawienie — czy to w postaci zdjęć, faktur, czy zeznań świadków.
Samowola budowlana jest wykroczeniem, które określa ustawa o prawie budowlanym. Zgodnie z nią zdecydowana większość planowanych prac powinna zostać zgłoszona do odpowiednich organów. Nieprzestrzeganie tego w znacznej liczbie przypadków kończy się grzywną, a później także dodatkową opłatą za legalizację samowoli budowlanej. Na tej podstawie można wnioskować, że zdecydowanie mniej nerwów i pieniędzy kosztuje legalna budowa.
Treści źródłowe pochodzą ze strony: https://wyposazeniawnetrz.pl/
Podobne tematy
- Najważniejsze informacje o domach pasywnych
- Jakie proporcje suchego betonu są odpowiednie?
- Połączenie cegły z drewnem – gdzie się sprawdzi?
Nazywam się Florian i kocham budować. Od ponad 20 lat działam w budownictwie i nawet na chwilę nie pomyślałem żeby przestać.
Z powodzeniem wybudowałem wiele budynków i będę przekazywał wam moją cenną wiedzę na tym portalu.